<form> </form>
Önceki Çerçeveler, tablolar ve formlar Sonraki
<form> </form>
Artık formlarla birlikte dinamik web tasarımına ilk adımı atmış oluyoruz. Formlar yoluyla ziyaretçiden bilgi alabilir, aldığımız bilgi doğrultusunda birçok işlemi gerçekleştirebiliriz. Ziyaretçiye gönderilecek formu hazırlarken, göze hoş görünmesi açısından, tablolar en çok kullanacağımız bileşenler olacaktır.
Form etiketi ile birlikte en çok kullanılan iki kodu aşağıda belirttim. Bunların dışında bir iki kod daha olsa da pek kullanılmamaktadır.
Tablo 1.6. Form etiketi yardımcı elemanları
Girilecek KodGörevi
action = "dosya ismi"Formdan girilecek bilgilerin değerlendirileceği dosyanın tam yolu.
method = "yöntem"Formdan girilecek bilgilerin değerlendirici dosyaya gönderilme yöntemi
Formlar hazırlanırken çok değişik elemanlar kullanılır. Şimdi formumuza dahil edilebilecek elemanları kısaca tanıyalım. Tanımladığım elemanların etkin kullanımı için form etiketinin yorum aralığı içinde kullanılması gereklidir!. Bu elemanlar form etiketinin dışında da kullanılabilirlerse de istenen fayda sağlanamayacaktır. (Belgedeki etiket örnekleri böyledir, yani etkisizdir.)
Düğmeler
3 tür düğme vardır.
Gönderme düğmeleri
Tıklandığında formu gönderir. Bir form üzerinde birden fazla gönderme düğmesi bulunabilir.
Sıfırlama düğmeleri
Tıklandığında formun içeriği başlangıç değerlerine döndürür.
Genel amaçlı düğmeler
Öntanımlı bir davranışa sahip olmayan düğmelerdir. Tıklandığında event parametresinde belirtilen betiği çalıştırarak bazı ek işlevlerin gerçekleştirilmesinde kullanılırlar.
Düğmeler ya doğrudan <button> etiketi kullanılarak ya da <input> etiketinde bir parametre olarak belirtilerek kullanılır. Daha fazla seçenek sağladığından doğrudan <button> etiketi kullanımı tercih edilir. Belirtildikleri etiketin type parametresinde bu 3 tür düğme sırasıyla submit, reset, button değerleri verilerek kullanılır.
Onay kutuları
Kare, içine tik bırakılan kutucukları oluşturmak için kullanılır. <input> etiketinde bir parametre olarak belirtilerek kullanılır.
Radyo düğmeleri
Sayfamıza yuvarlak işaret kutucuğu bırakmak için kullanılır. Kullanılan kutucuğun onay kutusundan farkı, sadece bir seçenek işaretlenebilmesidir. <input> etiketinde bir parametre olarak type="radio" belirtilerek ve ek olarak value ve name parametreleriyle birlikte kullanılır.
Menüler
Ziyaretçi bu menüden mevcut seçenekler arasından herhangi birini seçerek bilgi girişinde bulunur. Sayfamıza bu elemanı eklemek için <select> etiketini kullanırız.
Metin girişleri
Metin girdilerini almak için iki tür eleman kullanılır. <input> etiketinde bir parametre olarak type="text" kullanılarak tek satırlık ve <textarea> etiketi ile oluşturulan çok satırlı metin girdi elemanlarıdır.
Dosya seçim elemanları
<input> etiketinde bir parametre olarak type="file" kullanılarak oluşturulan elemanlardır.
Gizli elemanlar
<input> etiketinde bir parametre olarak type="hidden" kullanılarak oluşturulan elemanlardır.
Nesneler
<object> etiketi kullanılarak oluşturulan elemanlardır.
Şimdi tanımlanan elemanlarda belirtilen etiketlerin kullanımına bakalım.
<input>
Genel amaçlı bir form etiketidir. Sonlandırıcı etiketi yoktur. Girdi türü type öğesinde belirtilerek farklı girdilerin alınmasını sağlar.
Tablo 1.7. Input etiketi yardımcı kodları
Girilecek KodGörevi
type = "eleman türü" Eleman türü belirtilir. text, password, checkbox, radio, submit, reset, file, hidden, image, button değerlerinden biri kullanılır. Etiketin bu değerlerle nasıl kullanıldığını aşağıda örnekleriyle açıklamaya çalıştım.
name = "isim" Girilen verinin hangi değişken ismi altında değerlendirileceğini belirtmek için kullanılır. Mutlaka belirtilmelidir.
value = "değer" "radio" ve "checkbox" dışında bu parametrenin kullanımı isteğe bağlıdır. Belirtilecek "değer" eleman türüne göre değişir.
size = "değer" "text" ve "password" elemanlarında karakter sayısını, diğerlerinde ise piksel cinsinden genişliği belirtmek için kullanılır.
maxlength = "değer" "text" ve "password" elemanlarında girilebilecek en çok karakter sayısını belirtmek için kullanılır. Öntanımlı değeri sınırsızdır.
checked = "değer" Sadece "radio" ve "checkbox" elemanlarında seçili elemanı "on" olarak belirtmek için kullanılır. Diğerlerinde yoksayılır.
src = "dosya ismi" "image" elemanında resim dosyasını belirtmek için kullanılır.
alt = "metin" Fare eleman üzerindeyken balon içinde görünecek açıklama metni için kullanılır.
align = "left|center|right" Elemanın form üzerinde nasıl konumlanacağını belirtmek için kullanılır.
readonly Veri girme amacıyla kullanılmayacak elemanlar içindir.
disabled Veri girişi engellenecek elemanlar içindir.
type parametresi ile belirtilebilecek eleman türleri:
text
Formumuza tek satırlık yazı yazılabilecek alan eklemek için kullanılır. 
Adı: <input type="text" name="firstname"><br>
Soyadı: <input type="text" name="lastname">
Adı:
Soyadı:
password
Formumuza parola yazılabilecek alan eklemek için kullanılır. "text" elemanından farklı olarak bu alana girilen her karakter * ile gösterilir. 
Kullanıcı: <input type="text" name="username"><br>
Parola: <input type="password" name="password">
Kullanıcı:
Parola:
checkbox
Formumuza onay kutuları eklemek için kullanılır. 
<input type="checkbox" name="kutu1" checked="on"> HTML<br>
<input type="checkbox" name="kutu2"> PHP<br>
<input type="checkbox" name="kutu3"> MySQL
HTML
PHP
MySQL
radio
Formumuza radyo düğmeleri eklemek için kullanılır.
submit, reset, button, image
Formumuzda belirtilen bilgileri ilgili dosyaya yollamak için kullanılacak düğmeler yerleştirmek için kullanılır. Submit formu kabul eder ve yollar, reset ise girilen bilgileri sıfırlar. Button ve image herhangi bir amaçla kullanmak içindir. Diğer ikisi gibi öntanımlı bir davranışı olmayan, gerçekleştireceği eylem bir betikle tanımlanabilen düğmelerdir. Image ile oluşturulan düğme src parametresinde belirtilen dosyadaki düğme resmi kullanılarak oluşturulur. 
 <form action="http://herhangibirsite.dom/prog/adduser" method="post">
    <p>
    Adınız: <input type="text" name="firstname"><br>
    Soyadınız: <input type="text" name="lastname"><br>
    Eposta adresiniz: <input type="text" name="email"><br>
    <input type="radio" name="cinsiyet" value="erkek" checked="on"> Erkek<br>
    <input type="radio" name="cinsiyet" value="disi"> Dişi<br>
    <input type="submit" value="Send"> <input type="reset" value="Sıfırla">
    </P>
 </form>
Adınız:
Soyadınız:
Eposta adresiniz:
Erkek
Dişi
file
Formumuza dosya ismi giriş alanı eklemek için kullanılır. 
<input type="file">
<button> </button>
Düğmelerin input etiketiyle kullanımına benzer şekilde kullanılır. Ancak sonlandırıcı etiket içerdiğinden yorum alanında başka etiketlerin yeralabilmesi nedeniyle daha geniş bir kullanım alanı vardır. Yukarıdaki örneği button etiketi ile yazarsak farkları görebilirsiniz. 
 <form action="http://herhangibirsite.dom/prog/adduser" method="post">
    <p>
    Adınız: <input type="text" name="firstname"><br>
    Soyadınız: <input type="text" name="lastname"><br>
    Eposta adresiniz: <input type="text" name="email"><br>
    <input type="radio" name="cinsiyet" value="erkek" checked="on"> Erkek<br>
    <input type="radio" name="cinsiyet" value="disi"> Dişi<br>
    <button name="submit" type="submit" value="submit">
      <img width="20" height="21" src="../images/belgeler-logo.gif"/>Gönder
    </button>
    <button name="reset" type="reset" value="reset">
      <img width="20" height="21" src="../images/belgeler-logo.gif"/>Sıfırla
    </button>
    </P>
 </form>
Adınız:
Soyadınız:
Eposta adresiniz:
Erkek
Dişi
(Bu örneği hakkıyla, Mozilla görüntülemektedir.)
<select> </select>, <optgroup> </optgroup>, <option> </option>
<select> etiketi seçim listesi oluşturmakta kullanılır. <option> etiketi ile liste öğeleri belirtilir. <optgroup> etiketi ise bu liste elemanlarını konularına göre gruplamakta kullanılır. Bir select etiketi en azından bir option etiketi içermeli ve optgroup etiketleri iç içe olmamalıdır.
Tek veya çok seimli (multiple parametresi ile), sabit (size parametresi ile) veya aşağıya açılan listeler oluşturulabilir.
Tek seçimli aşağıya açılan liste örneği: 
<select name="os_type">
<option value="win">Windows 9x</option>
<option value="winnt">Windows NT</option>
<option value="linux">Linux</option>
<option value="unix">UNIX</option>
<option value="os2">OS/2</option>
<option value="macos">MacOS</option>
</select>
Çok seçimli (ctrl+farenin sol tuşu ile) liste örneği: 
<select name="menu" multiple>
  <option selected="" value="none">Hiçbiri</option>
  <optgroup label="Çorbalar">
    <option value="c1">Tarhana</option>
    <option value="c2">Ezogelin</option>
    <option value="c3">İşkembe</option>
  </optgroup>
  <optgroup label="Yemekler">
    <option value="y1">İmambayıldı</option>
    <option value="y2">Sultanbeğendi</option>
    <option value="y3">Kadınbudu</option>
  </optgroup>
  <optgroup label="Tatlılar">
    <option value="t1">Kazandibi</option>
    <option value="t2">Tavukgöğsü</option>
    <option value="t3">Keşkül</option>
  </optgroup>
</select>
<textarea> </textarea>
İngilizce “metin alanı” anlamına gelen bu kelime formumuza yazı yazılabilecek alan eklemek için kullanılır. Yardımcı öğeler olarak rows ve cols kullanılır. Örnek aşağıdaki bölümde verilmiştir.
<fieldset> </fieldset>, <legend> </legend>
Form elemanlarını konularına göre gruplamak için kullanılan etiketlerdir. Formun alaşılırlığını arttırması ve kullanımını kolaylaştırması bakımından çok faydalıdır. <legend> etiketi gruplanmış elemanlara bir başlık oluşturur. Aşağıda bir hasta kartı örnek olarak verilmiştir. 
 <fieldset>
  <legend>Kişisel Bilgiler</legend><br/>
  Adı: <input name="personal_fname" type="text" size="20" tabindex="1"/>    
  Soyadı: <input name="personal_lname" type="text" size="25" tabindex="2"/><br/><br/>
  Adresi: <input name="personal_address" type="text" size="55" tabindex="3"/><br/><br/>
  <!-- ...diğer kişisel bilgiler... -->
 </fieldset>
 <fieldset>
  <legend>Tıbbî Geçmişi</legend><br/>
  <input name="gecirilen_hastalik"
         type="checkbox"
         value="bogmaca" tabindex="20"/> Boğmaca    
  <input name="gecirilen_hastalik"
         type="checkbox"
         value="kabakulak" tabindex="21"/> Kabakulak    
  <input name="gecirilen_hastalik"
         type="checkbox"
         value="kizamik" tabindex="22"/> Kızamık    
 <input name="gecirilen_hastalik"
         type="checkbox"
         value="sucicegi" tabindex="23"/> Suçiçeği<br/><br/>

  <!-- ...tıbbi geçmişi ile ilgili diğer... -->
 </fieldset>
 <fieldset>
  <legend>İlaç Tedavisi</legend><br/>
  Halen kullanmakta olduğunuz ilaçlar var mı?<br/>
  <input name="medication_now"
         type="radio"
         value="Evet" tabindex="35"/> Evet    
  <input name="medication_now"
         type="radio"
         value="Hayir" tabindex="35"/>Hayır<br/><br/>

  Eğer ilaç kullanıyorsanız, aşağıya kullandığınız ilaçları ve
  günlük dozlarını belirtiniz:<br/>
  <textarea name="kullandigi_ilaclar"
            rows="10" cols="60"
            tabindex="40">
  </textarea>
 </fieldset>
Kişisel Bilgiler
Adı:      Soyadı:

Adresi:

Tıbbî Geçmişi
Boğmaca     Kabakulak     Kızamık     Suçiçeği

İlaç Tedavisi
Halen kullanmakta olduğunuz ilaçlar var mı?
Evet     Hayır

Eğer ilaç kullanıyorsanız, aşağıya kullandığınız ilaçları ve günlük dozlarını belirtiniz:
(Bu örneği hakkıyla, Mozilla görüntülemektedir.)
Önceki Üst Ana Başlık Sonraki
<table> </table> Başlangıç PHP ve MySQL ile Web Programlama
Bir Linux Kitaplığı Sayfası